ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ του Σοφοκλή

Ο Γιώργος Σκεύας σκηνοθετεί το αριστούργημα του Σοφοκλή «Οιδίπους επί Κολωνώ» με τον σπουδαίο ηθοποιό Δημήτρη Καταλειφό, στην ωριμότερη στιγμή της σπουδαίας του πορείας. Το θεατρικό γεγονός του καλοκαιριού παρουσιάζεται από τον Πολιτιστικό Οργανισμό «Λυκόφως». Πρεμιέρα στις 27 Ιουλίου στους Δελφούς.

Σοφοκλή
Οιδίπους επί Κολωνώ
ένα κλασικό ανέβασμα αρχαίας ελληνικής τραγωδίας

Σκηνοθεσία
Γιώργος Σκεύας

Πρεμιέρα 27 Ιουλίου 2023
Δελφοί
Θέατρο Φρύνιχος

Καλοκαιρινή Περιοδεία σε όλη την Ελλάδα
Διάρκεια παράστασης 100 λεπτά

Η εμβληματική τραγωδία του Σοφοκλή, «Οιδίπους επί Κολωνώ», παρουσιάζεται φέτος με τον Δημήτρη Καταλειφό και μια εκλεκτή ομάδα πρωταγωνιστών -Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Αγγελική Παπαθεμελή, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Μάξιμος Μουμούρης, Χρήστος Σαπουντζής, Γιώργος Νούσης- σε ένα σύνολο δεκατεσσάρων ηθοποιών, υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Γιώργου Σκεύα.

Το έργο

Η τραγωδία «Οιδίπους επί Κολωνώ» είναι το τελευταίο έργο του Σοφοκλή. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά πέντε χρόνια μετά το θάνατο του ποιητή και πραγματεύεται το τέλος του Οιδίποδα, άλλοτε κραταιού βασιλιά της Θήβας.

Ο Οιδίποδας, γέροντας πια, τυφλός και εξόριστος, φτάνει μετά από μακρά περιπλάνηση στον Αθηναϊκό δήμο του Ίππιου Κολωνού, οδηγούμενος από τη μια του κόρη, την Αντιγόνη. Κάθεται σ' ένα βράχο μέσα στο ιερό άλσος των Ευμενίδων, αλλά κάποιος κάτοικος του Κολωνού τον ανακαλύπτει και του ζητά να φύγει γιατί ο χώρος όπου κάθεται είναι ιερός και άβατος. Ο Οιδίποδας αρνείται γιατί σύμφωνα με τον χρησμό, αυτό το μέρος θα είναι ο τόπος της τελικής του ανάπαυσης.

Ο κάτοικος του Κολωνού καλεί τους γέροντες του τόπου να αποφασίσουν. Εκείνοι συμπονούν τον γέροντα ικέτη, αλλά μόλις μαθαίνουν το όνομά του, τρομοκρατούνται και τον διατάζουν να φύγει αμέσως απ' τη χώρα τους. Ο Οιδίποδας επικαλείται την Αθηναϊκή φιλοξενία και ζητά να δει τον Θησέα, τον βασιλιά της Αθήνας, διότι έχει να του προσφέρει μεγάλο δώρο για την πόλη του. Στο μεταξύ, έρχεται αναπάντεχα η Ισμήνη, η άλλη κόρη του Οιδίποδα, μεταφέροντας τα νέα απ' τη Θήβα: Οι γιοί του Οιδίποδα ο Πολυνείκης και ο Ετεοκλής, βρίσκονται στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου, διεκδικώντας ο καθένας για τον εαυτό του, τον θρόνο και την εξουσία. Επιπλέον, ένας νέος χρησμός ορίζει πως όποιος έχει με το μέρος του τον Οιδίποδα, νεκρό ή ζωντανό, αυτός κερδίζει. Καταφτάνει ο Θησέας και ο Οιδίποδας του ζητά προστασία για όσο ζει καθώς και να ταφεί στο χώμα της Αθήνας όταν έρθει το τέλος της ζωής του. Ο Θησέας τιμώντας τον Οιδίποδα, δεσμεύεται και για τα δύο και τον διαβεβαιώνει ότι είναι ασφαλής.

Στη σκηνή εισβάλλει ο Κρέοντας, ανακοινώνοντας ότι έρχεται εκ μέρους όλων των Θηβαίων, για να πείσει τον Οιδίποδα να γυρίσει πίσω στην πατρίδα του, τη Θήβα. Όταν βλέπει πως τα λόγια του δεν πείθουν αλλά αντίθετα εξοργίζουν τον Οιδίποδα, ο Κρέοντας, για να πετύχει το σκοπό του, καταφεύγει στη βία...

Σημείωμα σκηνοθέτη

Ἀγγελικὸ καὶ μαῦρο, φῶς,
γέλιο τῶν κυμάτων στὶς δημοσιὲς τοῦ πόντου,
δακρυσμένο γέλιο,
σὲ βλέπει ὁ γέροντας ἱκέτης
πηγαίνοντας νὰ δρασκελίσει τὶς ἀόρατες πλάκες
καθρεφτισμένο στὸ αἷμα του
ποὺ γέννησε τὸν Ἐτεοκλῆ καὶ τὸν Πολυνείκη.

Το αγγελικό και μαύρο φως, όπως γράφει στο τελευταίο μέρος της «Κίχλης» ο Σεφέρης, είναι αυτό που «βλέπει» ο τυφλός Οιδίποδας, ο γέροντας ικέτης. Είναι η συντριβή και η δικαίωσή του μαζί, το μετέωρο πέρασμά του στον άλλο τόπο, τις αόρατες πλάκες του άλσους των Ευμενίδων, που θα τον υποδεχτούν και θα τον καταπιούν. Η παράσταση φέρνει στο προσκήνιο τη διφορούμενη εκκρεμότητα του τέλους ενός ήρωα σημαδεμένου από τη μοίρα. Πώς μπορεί να μεταφραστεί σκηνικά αυτός ο μετεωρισμός ανάμεσα στο δίκαιο και στο άδικο, ανάμεσα στην αποδοχή της μοίρας και στην άρνησή της; Ο λόγος του Σοφοκλή, ο λόγος στα χείλη των ηρώων του, του Οιδίποδα, του Θησέα, της Αντιγόνης, της Ισμήνης, του Πολυνείκη, του Κρέοντα, δεν επιδέχεται κανέναν οριστικό διαχωρισμό του καλού απ' το κακό, του ιερού απ' το βλάσφημο. Αυτός ο λόγος, μέσα από τη μουσική των σωμάτων, γίνεται ένας τόπος αιώνιος, ο αιώνιος χρησμός. Αυτόν τον λόγο και τη βαθιά ποιητική, χρησμική του δύναμη, ζητά να απελευθερώσει αυτή η παράσταση.

Γιώργος Σκεύας

Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη, Θάνος Τσακνάκης
Σκηνοθεσία: Γιώργος Σκεύας
Δραματουργική επεξεργασία: Γιώργος Σκεύας, Χρύσα Προκοπάκη
Σκηνικά – Κοστούμια: Λίλη Πεζανού
Μουσική: Σήμη Τσιλαλή
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννης Σαβουιδάκης
Βοηθός ενδυματολόγου: Χάρης Σουλιώτης
Κατασκευή και ζωγραφική γλυπτών ελιάς: Φρέντυ Γκίζας
Κατασκευή Σκηνικού: Artwood Creations
Νομικός Σύμβουλος: Φιλιώ Καστραντά
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Προωθητικό Τρέιλερ: Μιχαήλ Μαυρομούστακος
Social Media: Renegade
Μετάφραση αγγλικών υπέρτιτλων: Ελένη Λεφάκη
Παραγωγός: Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Βοηθοί Παραγωγής: Βαγγέλης Βογιατζής, Ξένια Καλαντζή
Υποστήριξη παραγωγής «ΛΥΚΟΦΩΣ»: Κατερίνα Λιακόπουλου
Υπεύθυνη τμήματος εισιτηρίων «ΛΥΚΟΦΩΣ»: Στέλλα Μαυροειδή
Λογιστήριο «ΛΥΚΟΦΩΣ»: Φώτης Χέλμης, Γιώργος Αναγνώστου

Παίζουν οι ηθοποιοί: Δημήτρης Καταλειφός, Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Αγγελική Παπαθεμελή, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Μάξιμος Μουμούρης, Χρήστος Σαπουντζής, Γιώργος Νούσης, Νίκος Νίκας, Γιώργος Φριντζήλας, Νίκος Δερτιλής, Γιώργος Μπούτσικας, Πάνος Αποστολόπουλος, Αντώνης Αντωνιάδης, Πάρις Παρασκευάδης 

Θερμές ευχαριστίες

Στον Διευθυντή ορχήστρας Στάθη Σούλη, στους μουσικούς Φρανς Σεστάνι, Αντωνέλα Τσεφά, Γεωργία Τσολάκη, Γιώργο Γ. Σκεύα (Βιολιά), Γιώργο Γιακουμή, Αυγούστα Σεστάνι (Βιόλες), Έλλη Φιλίππου, Ματέο Σεστάνι (Βιολοντσέλα), Σοφία Σιωρά (Τρομπέτα), Ιωάννη Κόκκορη (Τρομπόνι), Θανάση Παπαδημητρίου (Τύμπανα – Κρουστά), στο στούντιο ηχογράφισης bk Studios και στον Μπάμπη Μπίρη (Ηχοληψία - μείξη) για την σημαντική συμβολή τους στην εγγραφή της μουσικής της παράστασης.

Στο Δήμο Περιστερίου και τον Δήμαρχο Ανδρέα Παχατουρίδη για την ευγενική παραχώρηση χώρου προβών.

Στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, τον Πρύτανη κ. Παναγιώτη Καλδή, τον Αντιπρύτανη Θεόδωρο Ξάνθο για την παραχώρηση του χώρου που πραγματοποιήθηκε η φωτογράφιση της παράστασης καθώς και τον Διευθυντή Δημοσίων Σχέσεων του Πανεπιστημίου Αγριτέλλη Ιωάννη.

Στη Διοίκηση της Σιβιτανιδείου Δημόσιας Σχολής Τεχνών και Επαγγελμάτων για την ευγενική παραχώρηση χώρου προβών. 

Μια παραγωγή του Πολιτιστικού Οργανισμού «Λυκόφως» σε συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου