Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΣΚΗΝΗ ΩΜΕΓΑ

Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων 

Ένα ζωντανό έκθεμα φυσικής και πολιτικής ιστορίας

Αν ήταν φυτό, θα της έδιναν το όνομα Amalia melancholia. Η ίδια ευχήθηκε να της δώσει η ιστορία τον τίτλο της βασίλισσας των φοινίκων.
Μια παράσταση για την γυναίκα που στιγματίστηκε για την ατεκνία της, αλλά χάρισε στην Αθήνα τον Εθνικό Κήπο.

Οι παράσταση βασίζεται στις 887 επιστολές που έστειλε η βασίλισσα Αμαλία στον πατέρα της από το 1836 μέχρι το 1853. Μια κόρη απευθύνεται στον πατέρα της, μοιράζεται μαζί του τις αγωνίες, τις χαρές, τις ελπίδες και τις απογοητεύσεις της. Του μιλάει για τις δυσκολίες προσαρμογής, το πολιτικό κλίμα, τη λαχτάρα για τη γέννηση ενός παιδιού, τη λατρεία προς το πρόσωπό του, την αφοσίωση στον Όθωνα, το πάθος με τον μαγικό κόσμο των φυτών και των ζώων και, φυσικά, τη δημιουργία του Κήπου. Βλέπουμε την άγουρη, ενθουσιώδη, ρομαντική Αμαλία των δεκαοκτώ χρόνων να μεταμορφώνεται στην ενήλικη, επίμονη και πολιτικοποιημένη γυναίκα που αγάπησε την Ελλάδα αλλά η Ελλάδα δεν την αγάπησε ποτέ.

Οι σύγχρονες ιατρικές μελέτες αποδίδουν την ατεκνία της Αμαλίας σε μια αφανή απλασία, μια έλλειψη, η οποία αν μπορούσε να διαγνωστεί εκείνη την εποχή, η πρώτη βασίλισσα της Ελλάδας θα θεωρούνταν τέρας, ένας κακός οιωνός για τη λαμπρή επανεκκίνηση του ελληνισμού. Άλλη γυναίκα στην περίπτωσή της θα γινόταν έκθεμα ανατομίας, νούμερο σε τσίρκο ή μια αξιοπερίεργη υπόθεση ιατρικών σχολών.

Οι θεραπείες που της επέβαλλαν γιατροί, επιστημονικοί σύμβουλοι, σκιντζήδες και ιατροσοφιστές κράτησαν δεκαέξι χρόνια. Ακόμη και νεκρό, το σώμα της Αμαλίας υποβλήθηκε, κατόπιν εντολής, σε νεκροψία, προκειμένου να διαλευκανθεί το ζήτημα της ατεκνίας της, ωστόσο επίσημο έγγραφο δε βρέθηκε ποτέ. Η εξέταση της πενηνταεξάχρονης γυναίκας αποκάλυψε ευρήματα, τα οποία, πιθανόν, κρίθηκε σωστό να αποσιωπηθούν.

Ωστόσο, από το όραμα, την επιμονή και κυρίως την αγάπη της Αμαλίας, γεννήθηκε ένα παιδί, γεννήθηκε ένας Κήπος. Κανείς δεν πίστευε ότι ήταν δυνατόν να συμβεί αυτό το θαύμα στην κατάξερη και ρημαγμένη Αθήνα των μέσων του 19ου αιώνα. Αγαπούσε τα αειθαλή φυτά και τους φοίνικες, κυρίως τις Ουσινγκτόνιες, γιατί της θύμιζαν αρχαιοελληνικούς κίονες. Τις έφερε στην Ελλάδα για να ομορφύνει το μοναδικό παιδί που έκανε, τον σημερινό Εθνικό Κήπο.

Σημειώνει η σκηνοθέτις της παράστασης:
Η Amalia melancholia είναι μία γυναίκα μεταξύ μυθοπλασίας και ιστορίας, μεταξύ νεότητας και γήρατος, μεταξύ στειρότητας και γονιμότητας. Ένα πλάσμα μεταξύ ζωντανού μουσειακού εκθέματος και ζώου υπό παρακολούθηση με σκοπό την αναπαραγωγή. Ένα σώμα σε μια κατάσταση δημιουργικής μελαγχολίας, ανοικτό σε μεταμορφώσεις, που βρίσκει τελικά τη δική του γραμμή φυγής προς μία άλλη διάσταση, πέραν των οικείων κοινωνικών συνόρων κι επιταγών.

Γιατί, μια βιογραφία δεν είναι μόνο τα πραγματικά, ιστορικά γεγονότα μιας ζωής. Μια βιογραφία είναι ακόμη όσα φαντάστηκε κανείς, όσα άφησε ανολοκλήρωτα, όσα έχασε, όσα θυσίασε, όσα επιθύμησε με πάθος αλλά δεν τα απέκτησε ποτέ. Είναι τα σχέδια ζωής που εκπληρώθηκαν, τα σχέδια ζωής που απέτυχαν και αυτά που βγήκαν όλα πλάνες.

Τα αποσπάσματα των επιστολών βασίζονται στις «Ανέκδοτες επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας στον πατέρα της, 1836 - 1853» (δίτομο), μετάφραση Βάνα & Μίχαελ Μπούσε, εκδ. Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Σύλληψη - Δραματουργία - Σκηνοθεσία: Ζωή Χατζηαντωνίου

Ερμηνεύουν: Έμιλυ Κολιανδρή, Ρίτα Λυτού

Σκηνικό: Εύα Μανιδάκη

Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη

Μουσική : Σταύρος Γασπαράτος σε συνεργασία με τον Γιώργο Μιζήθρα

Βίντεο: Παντελής Μάκκας

Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης

Βοηθός σκηνοθέτιδας: Στέλλα Ράπτη

Σύμβουλος δραματουργίας: Λουίζα Αρκουμανέα

Βοηθός σκηνογράφου: Μαρία Καλοφούτη

Βοηθοί ενδυματολόγου: Βασιλική Σουρρή, Ιφιγένεια Νταουντάκη

Βοηθός φωτιστή: Εβίνα Βασιλακοπούλου

Περούκες: Κωνσταντίνος Σαββάκης

Μακιγιάζ φωτογράφησης : Σίσσυ Πετροπούλου

Οργάνωση και εκτέλεση παραγωγής: Κωνσταντίνα Αγγελέτου

Βοηθοί εκτέλεσης παραγωγής: Γιώργος Γερανάκης, Υακίνθη Τσούρα

Φωτογραφίες: Alex Kat

Η παράσταση επιχορηγείται από το ΥΠ.ΠΟ. Α