Μέγας Δωρητής ΕΛΣ & Δωρητής παράστασης
Μεγάλος Χορηγός
Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή ανοίγει τη σεζόν 2024/25 με μια μεγάλη διεθνή συμπαραγωγή, η οποία επαναπροσδιορίζει τα όρια του λυρικού θεάτρου. Ο κορυφαίος Ρώσος σκηνοθέτης Ντμίτρι Τσερνιακόφ παρουσιάζει τις δύο Ιφιγένειες του Γκλουκ σε μία ενιαία παράσταση, η οποία ξεκινά από τη σκηνή του κορυφαίου ευρωπαϊκού φεστιβάλ όπερας του Αιξ αν Προβάνς, έρχεται στην Εθνική Λυρική Σκηνή και στη συνέχεια θα παρουσιαστεί στην Όπερα του Παρισιού.
Η ενιαία παρουσίαση των δύο λυρικών έργων του Κρίστοφ Βίλλιμπαλντ Γκλουκ επιχειρεί να φωτίσει τον πυρήνα της κατάρας των Ατρειδών που αναπαράγει έναν κύκλο ατελείωτης βίας. Πώς το θύμα της Αυλίδας γίνεται ο δήμιος της Ταυρίδας; Αυτό είναι το συγκλονιστικό ερώτημα που θέτει ο Ντμίτρι Τσερνιακόφ, αναζητώντας τις απαντήσεις στην οικογενειακή εστία που στοιχειώνεται από τους νεκρούς της, μέσα από μια αδυσώπητα εξελισσόμενη διαδικασία απανθρωποποίησης, με σύγχρονες απηχήσεις. Για να εικονογραφήσει την τραγική μοίρα του μύθου των Ατρειδών που έχει καταστήσει την οικεία βία ένα παγκόσμιο βίωμα, ο Τσερνιακόφ επιλέγει ως σκηνική εγκατάσταση ένα άχρονο σπίτι - ένα κουφάρι που άλλοτε μοιάζει αδιαφανές και άλλοτε απολύτως διάφανο.
Η Ιφιγένεια εν Αυλίδι και η Ιφιγένεια εν Ταύροις -δύο από τις κορυφαίες όπερες του κλασικισμού- γράφτηκαν κατά το τελευταίο τέταρτο του 18ου αιώνα και ανέδειξαν τον Γκλουκ ως «μεταρρυθμιστή» της όπερας. Τα έργα απομακρύνονται από τον κόσμο της σοβαρής όπερας (οpera seria) του μπαρόκ, στον οποίο κυριαρχούσαν οι εκτενείς αυτόνομες άριες και η διανθισμένη μουσική, που αποτελούσε αφορμή για την προβολή των ικανοτήτων διάσημων ερμηνευτών. Ο Γκλουκ εισήγαγε ένα νέο, δραματικό ύφος στο οποίο το κείμενο και η εκφορά του αποκτούν κυρίαρχη σημασία. Τα έργα του αποτελούνται από μεγαλύτερες μουσικές ενότητες, καθώς η μουσική περνά χωρίς διακοπή από το ένα μουσικό μέρος στο επόμενο. Αναβαθμισμένος είναι ο ρόλος της ορχήστρας, η οποία δεν αρκείται στη συνοδεία των φωνών, αλλά φωτίζει το περιεχόμενο του λόγου, υπογραμμίζοντας τα συναισθήματα των βασικών χαρακτήρων. Τα δύο έργα δεν βασίζονται απευθείας στον Ευριπίδη, αλλά στηρίζονται σε γαλλικά κείμενα του 18ου αιώνα: η Ιφιγένεια εν Αυλίδι σε έργο του Ρακίνα και η Ιφιγένεια εν Ταύροις σε τραγωδία του Κλωντ Γκυμόν ντε λα Τους. Ο Γκλουκ συνέθεσε την Ιφιγένεια εν Αυλίδι χωρίς να έχει λάβει παραγγελία, κατάφερε όμως να την παρουσιάσει στο Παρίσι, όπου το 1774 σημείωσε τεράστια επιτυχία. Ακολούθησαν αρκετές ακόμα όπερες για τη γαλλική πρωτεύουσα πριν ο συνθέτης καταπιαστεί με την Ιφιγένεια εν Ταύροις, την οποία πρωτοπαρουσίασε το 1779.
O Τσερνιακόφ θεωρείται ένας από τους πιο επιδραστικούς σκηνοθέτες της εποχής μας. Έχει βραβευτεί με τα σημαντικότερα βραβεία της όπερας όχι μόνο για τη σκηνοθετική αλλά και για τη σκηνογραφική του εργασία. Εξαιρετικά παραγωγικός και εμπνευσμένος, έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές για το σύνολο των παραγωγών του, μεταξύ άλλων, σε Μαριίνσκι, Μπολσόι, στις Κρατικές Όπερες Βερολίνου, Βαυαρίας, Βιέννης, σε Σκάλα Μιλάνου, Εθνική Όπερα Παρισιού, Εθνική Όπερα Αγγλίας, Μετροπόλιταν Νέας Υόρκης, στα φεστιβάλ του Μπάυρωυτ και του Αιξ αν Προβάνς. Συνεργάζεται στενά με μερικούς από τους κορυφαίους αρχιμουσικούς της εποχής μας όπως, μεταξύ άλλων, τους Θεόδωρο Κουρεντζή, Ντάνιελ Μπάρενμποιμ, Κεντ Ναγκάνο, Φίλιπ Τζόρνταν, Αλαίν Αλτίνογλου κ.ά.
Γνωστός για τη συστηματική καθοδήγηση της σκηνικής ερμηνείας τραγουδιστών και την επιμονή του να έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στην επιλογή των καστ, προτείνει τη σπουδαία Αμερικανίδα σοπράνο Κορίν Γουίντερς να ερμηνεύσει και τις δύο Ιφιγένειες, σε μια μοναδική φωνητική και σκηνική πρόκληση. Μαζί της οι διεθνώς αναγνωρισμένοι πρωταγωνιστές της όπερας Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Βερονίκ Ζανς, Διονύσης Σούρμπης, Αλεξάντρ Ντυαμέλ, Στανισλάς ντε Μπαρμπεράκ.
