Η Ανιθαγενής Διπλωμάτης

Η Ανιθαγενής Διπλωμάτης
 Παρασκευή 7 Μαρτίου 2025 | 19:00 

Στις 7 Μαρτίου, στις 19:00, η Πρεσβεία της Δημοκρατίας της Αρμενίας στην Ελλάδα και το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης διοργανώνουν μια ειδική προβολή του ντοκιμαντέρ της Mimi Malayan «Η Ανιθαγενής Διπλωμάτης» (The Stateless Diplomat), με αφορμή την 33ης επέτειο από την ένταξη της Αρμενίας στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και της Ημέρα των Διπλωματών της Αρμενίας.

Σκηνοθεσία: Mimi Malayan, Artur Muradyan
Έτος Κυκλοφορίας: 2022 (εκπαιδευτικό)
Έτος Παραγωγής: 2018
Διάρκεια: 79 λεπτά
Γλώσσα: Αγγλικά
Υπότιτλοι: Ελληνικά
Θεματολογία: Ιστορία, Παγκόσμια Πολιτική, Ανθρώπινα Δικαιώματα

Είσοδος Ελεύθερη

Προμηθευτείτε το Δελτίο εισόδου  εισιτήρια

Το 2002, η Mimi Malayan ανακάλυψε ένα κουτί με έγγραφα της Νταϊάνα Απκάρ στο διαμέρισμα του θείου της. Αυτή ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει η έρευνα γύρω από τη ζωή της προγιαγιάς της. Δέκα χρόνια αργότερα, ξεκίνησε να μελετά τη ζωή και τα επιτεύγματα της Νταϊάνα. Το αποτέλεσμα είναι το ντοκιμαντέρ «Η Ανιθαγενής Διπλωμάτης», μια βραβευμένη ταινία, που αποτυπώνει πολυεπίπεδα την ιστορία της. Η Απκάρ υπήρξε επίτιμη πρόξενος της Αρμενίας στην Ιαπωνία μετά τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Το ντοκιμαντέρ συνδυάζει συνεντεύξεις με ακαδημαϊκούς, απογόνους επιζώντων της Γενοκτονίας που βοηθήθηκαν από την Απκάρ, καθώς και μέλη της οικογένειάς της, με αρχειακό υλικό και ιστορικές φωτογραφίες. Όλα αυτά, μαζί με κινούμενα σχέδια, προσφέρουν μια πλούσια οπτική εμπειρία για τον θεατή.

Το 1890, ένας Αρμένιος επιχειρηματίας, ο Μάικλ Απκάρ, πήγε στην Ιαπωνία με τη σύζυγό του, την ανερχόμενη συγγραφέα Νταϊάνα, και τη νεογέννητη κόρη τους. Η Ιαπωνία ήταν τότε μια χώρα γεμάτη ευκαιρίες. Όμως, μετά από δύο χρεοκοπίες, ο Μάικλ πέθανε ξαφνικά, αφήνοντας τη Νταϊάνα με χρέη και τρία παιδιά σε μια ξένη χώρα. Παρά τις δυσκολίες, κατάφερε να στηρίξει την οικογένειά της και να επιτύχει επιχειρηματικά. Ωστόσο ήθελε να δώσει την ενέργειά της αλλού.

Η περιοχή που ζητούσε προσοχή ήταν η Μέση Ανατολή. Η αποδυναμωμένη Οθωμανική Αυτοκρατορία έχανε τη μια επαρχία μετά την άλλη, καθώς η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Μακεδονία ανακτούσαν την ανεξαρτησία τους. Η καχυποψία και η εχθρότητα της Οθωμανικής κυβέρνησης προς τις υπόλοιπες μειονότητες της αυξανόταν σταθερά. Οι σφαγές των Αρμενίων του 1895-96 και του 1909 συγκέντρωσαν σημαντική κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, αλλά ούτε η Υψηλή Πύλη ούτε οι Ευρωπαϊκές Δυνάμεις, που ανακατεύονταν ενεργά στις οθωμανικές υποθέσεις, δεν έκαναν τίποτα για να αλλάξουν την κατάσταση.

Ο στόχος της Νταϊάνα είχε τεθεί: οι άνθρωποί της τη χρειάζονταν και αφιέρωσε το πάθος και τον ιδεαλισμό της στον σκοπό τους. Έγραφε ένα βιβλίο το χρόνο, απευθυνόταν σε ειρηνευτικές κοινωνίες και έστελνε τα άρθρα της σε μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικανικές εφημερίδες, υποστηρίζοντας την υπόθεσή της: το δικαίωμα των Αρμενίων για «ασφάλεια ζωής και περιουσίας στο έδαφος της χώρας τους». Αλληλογραφούσε με τον ιδρυτή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ Ντέιβιντ Σταρ Τζόρνταν, τον Πρόεδρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια, τον Νίκολας Μ. Μπάτλερ, τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρόμπερτ Λάνσινγκ και δεκάδες άλλους - δημοσιογράφους, ιεραπόστολους, πολιτικούς.

Εκατό χρόνια πριν από την εμφάνιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η Νταϊάνα δημιούργησε ένα εκτεταμένο δίκτυο διασυνδέσεων, υποστηρίζοντας ξανά και ξανά ότι αν δεν γινόταν τίποτα για την προστασία των Αρμενίων, οι νέες σφαγές θα ήταν ένα αναπόφευκτο αποτέλεσμα.

Οι προσπάθειές της ήταν μάταιες. Η γενοκτονία των Αρμενίων του 1915 ξεπέρασε τις χειρότερες προβλέψεις της. Ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι σκοτώθηκαν. εκατοντάδες χιλιάδες επιζώντες τράπηκαν σε φυγή προς όλες τις κατευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένου του Καυκάσου. Μερικοί από αυτούς συνέχισαν βόρεια προς τη Ρωσία, μόνο για να βρουν τη χώρα στη μέση της αιματηρής επανάστασης των Μπολσεβίκων. Οι πρόσφυγες δεν μπορούσαν να επιστρέψουν και δεν μπορούσαν να πάνε δυτικά στην Ευρώπη λόγω του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. και έτσι επέλεξαν μια απροσδόκητη κατεύθυνση - Ανατολή, μέσα από την απέραντη Σιβηρία, μέχρι τον Ειρηνικό Ωκεανό. Καθώς δεν υπήρχαν πλοία για να τους μεταφέρουν στην Αμερική από το ρωσικό λιμάνι του Βλαδιβοστόκ, έπρεπε να πάνε στην Ιαπωνία.

Λόγω των παρακλήσεων της Νταϊάνα και των εγγυήσεων προς τους Ιάπωνες αξιωματούχους, οι Αρμένιοι πρόσφυγες έλαβαν προσωρινό άσυλο στην Ιαπωνία. Η Νταϊάνα νοίκιαζε σπίτια για να στεγάσει τους πρόσφυγες και έγραψε τα παιδιά τους στο σχολείο. Βοήθησε με βίζες και έγγραφα και έγινε η ιαπωνική εκπρόσωπος του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού του Βλαδιβοστόκ. Εντόπισε συγγενείς προσφύγων στις Ηνωμένες Πολιτείες και διαπραγματεύτηκε σκληρά με τις εταιρείες ατμοπλοϊκών πλοίων, οι οποίες είχαν κρατηθεί πέρα από τη χωρητικότητά τους για μήνες επόμενους, καθώς τόσα πολλά πλοία είχαν επανατοποθετηθεί για να εξυπηρετήσουν τους σκοπούς του πολέμου. Χρησιμοποιώντας τους δικούς της πόρους για να βοηθήσει αυτές τις χαμένες ψυχές, η Νταϊάνα ενεργούσε ως de facto πρέσβειρα του ανύπαρκτου κράτους της Αρμενίας.

Το 1918 η Οθωμανική Αυτοκρατορία έχασε τον πόλεμο. Η Ρωσία μπήκε σε εμφύλιο πόλεμο. Αυτό δημιούργησε ένα κενό εξουσίας στον Καύκασο που επέτρεψε την ανάδυση μιας νέας χώρας - της Πρώτης Δημοκρατίας της Αρμενίας. Αφού έλαβε διεθνή αναγνώριση το 1920, ο Πρωθυπουργός του διόρισε την Νταϊάνα Πρόξενο στην Άπω Ανατολή. Εκείνη δέχτηκε, αλλά πριν προλάβει η Ιαπωνία να αναγνωρίσει το νέο της καθεστώς, η Πρώτη Δημοκρατία της Αρμενίας απορροφήθηκε από τη Σοβιετική Ένωση. Μετά τον σεισμό του Μεγάλου Κάντο του 1923 που κόστισε πάνω από 100.000 ζωές στην Ιαπωνία, η ίδια η Νταϊάνα έμεινε άστεγη.

Για να βρουν τους πρόσφυγες που βοήθησε η Νταϊάνα Απκάρ για δεκαπέντε χρόνια, οι σκηνοθέτες μελέτησαν δηλωτικά πλοίων και έγγραφα μετανάστευσης και μπόρεσαν να αναγνωρίσουν περισσότερα από εξακόσια άτομα που βοήθησε να ξεκινήσουν μια νέα ζωή στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το όνομά της δεν εμφανίστηκε ποτέ στα ιστορικά βιβλία της σοβιετικής εποχής. Μόνο λίγοι Αρμένιοι μελετητές γνωρίζουν για αυτήν σήμερα.

Τόσο η Νταϊάνα όσο και οι πρόσφυγες μοιράζονταν ένα όραμα και μια ελπίδα -όσο μη ρεαλιστική κι αν είναι- ότι θα ξεπεράσουν τα εμπόδια τους: με σκληρή δουλειά, επιμονή και λίγη ανθρώπινη συμπόνια, θα τα κατάφερναν. Οι μάχες τους ήταν για τη δική τους επιβίωση και για την επιβίωση ενός λαού και του πολιτισμού τους, παρά τις πιθανότητες εναντίον τους. Μόλις χαθούν όλα, πώς διατηρεί κανείς τη θέληση για ζωή; Πώς μπορούμε ως άτομα να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να προωθήσουμε; Πιστεύουμε το ισχυρό παράδειγμά τους και αυτό το μήνυμα θα έχει απήχηση στους θεατές μας.

Βραβεία

Βραβείο Ανθρωπισμού Armin T. Wegner, Arpa International Film Festival (2019), Καλύτερη Βιογραφική Ταινία, New Hope Film Festival (2019), Βραβείο Επιλογής Κοινού για Καλύτερο Ντοκιμαντέρ, Pomegranate Film Festival (2018), Τιμητική Διάκριση για Καλύτερο Ντοκιμαντέρ, Pomegranate Film Festival (2018)

Σχετικά με τη δημιουργό

Mimi Malayan - Εκτελεστική Παραγωγός/Ερευνήτρια

Το ενδιαφέρον της Mimi για το κινηματογραφικό έργο της Νταϊάνα Απκάρ είναι πολύ προσωπικό: είναι η δισέγγονη της Νταϊάνα Απκάρ. Το 2004, η Mimi «βρήκε» το «χαμένο» χειρόγραφο, From the Book of One Thousand Tales. Από τότε ερευνά τη ζωή και τα γραπτά της προγιαγιάς της, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει ένα εκτενές αρχείο, συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών, εγγράφων και αναμνήσεων από Αρμένιους πρόσφυγες στην Ιαπωνία.

Ως ντόπιος του Σαν Φρανσίσκο, η Mimi έχει περάσει πολλά χρόνια εθελοντικά σε διάφορες τοπικές αρμενικές οργανώσεις, παρέχοντάς της μοναδική πρόσβαση στους ηγέτες της κοινότητας. Για δέκα χρόνια υπηρέτησε ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου του U.C. Αρμένιοι Απόφοιτοι του Μπέρκλεϋ και είναι επί του παρόντος μέλος του διοικητικού συμβουλίου των Φίλων Αρμενίων της περιοχής Bay Area (BAFA). Οι σχέσεις της είναι χρήσιμες στον εντοπισμό των πηγών χρηματοδότησης και θα βοηθήσουν σημαντικά στη διανομή της ταινίας και στη χρήση της κοινότητας του Σαν Φρανσίσκο ως εξέδρα εκκίνησης.

Η κα Malayan ασκεί το επάγγελμα του αρχιτέκτονα τοπίου στην περιοχή Bay για περισσότερα από 20 χρόνια. Οι μακροχρόνιες δεξιότητές της στη διαχείριση έργων της παρέχουν ένα σταθερό υπόβαθρο για την ιεράρχηση, την οργάνωση, την επίβλεψη και τη διαχείριση αυτού του κινηματογραφικού έργου.

Artur Muradyan - Σκηνοθέτης/Παραγωγός Μεταπαραγωγής

Ο Artur παράγει επί του παρόντος ταινίες μικρού μήκους, εκπαιδευτικά βίντεο και κινούμενα γραφικά σε συνεργασία με την Ekaterina Rossikhina, DBA Animatography. Έχει δημιουργήσει ανεξάρτητα δεκάδες έργα που κυμαίνονται από ταινίες μικρού μήκους μηδενικού προϋπολογισμού και μουσικά βίντεο, μέχρι τηλεοπτικές διαφημίσεις με προϋπολογισμό που υπολογίζεται σε εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. Ο Artur συμμετείχε στη δημιουργία δεκάδων τηλεοπτικών εκπομπών και επεισοδίων τηλεοπτικών σειρών, συμπεριλαμβανομένων ντοκιμαντέρ, και εκατοντάδων τηλεοπτικών διαφημίσεων, ως υπάλληλος μεγάλων ρωσικών τηλεοπτικών δικτύων (TNT, NTV, RTR). Έχει πρακτική και άμεση εμπειρία σε διάφορες πτυχές της παραγωγής ταινιών και βίντεο, καθώς και post-production, στο εύρος από σχεδίαση κινουμένων σχεδίων έως υψηλής ποιότητας γραφικά 3D. Τα οπτικοακουστικά έργα του Artur βρίσκονται στη μόνιμη συλλογή του Casoria Contemporary Art Museum στη Νάπολη της Ιταλίας. Τα βραβεία του περιλαμβάνουν: PromaxBDA, βραβεία Καλύτερης Μικρού Μήκους και Σκηνογραφίας στο Φεστιβάλ Ανεξάρτητου Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης και Magmart International Videoart Festival. Ο Artur σπούδασε Φιλοσοφία στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Γιρεβάν στην Αρμενία και Ψυχολογία οπτικοακουστικής αντίληψης στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας, στη Ρωσία. Ζει και εργάζεται στο Σαν Φρανσίσκο.