Χώμα στη μπανιέρα του Φαίδωνα Καστρή

Πολυχώρος Show What?

Χώμα στη μπανιέρα
του Φαίδωνα Καστρή

Από 16 Οκτωβρίου 2023
κάθε Δευτέρα στις 21:15

Μία αλληγορία στα όρια της μαύρης κωμωδίας
με τέσσερα παιδικά πρόσωπα

Τέσσερα αδέλφια, τέσσερα παιδιά. Ο Γιάννης η Μαρία, η Όλια και ο μικρός Φωτάκης, 16, 15, 12 και 8 χρόνων αντίστοιχα, ζουν σε ένα σχεδόν σουρεαλιστικό -ταυτόχρονα ονειρικό και εφιαλτικό- σύμπαν, με σκηνικό χώρο το μπάνιο ενός μικροαστικού διαμερίσματος που ανήκει στη γιαγιά τους.

Το έργο ήταν υποψήφιο για το «Βραβείο θεατρικού Έργου Κάρολος Κουν», το 2002.

"Ενα σαγηνευτικό ανάγνωσμα, αν και απόλυτα θεατρικό στη δομή του. Έργο τολμηρό, με μια εσωτερική βία που σε καθηλώνει... Αποτελεί ταυτόχρονα μια τομή στα αντιπαραθετικά σχήματα παιδικότητα/ωριμότητα, άλογη φαντασία/ορθολογικότητα, αθωότητα/ενοχικότητα. Έτσι, συναντά εκείνα τα σπάνια είδη της λογοτεχνίας μας τα οποία εκφέρουν έναν λόγο που θα χαρακτηρίζαμε ως "ενήλικο" λόγο της παιδικής ηλικίας, όπου το υπαρκτό και το βιωμένο συνυπάρχει ισότιμα με το όνειρο και τη φαντασία", αναφέρει σε κριτική του στη "Νέα Εστία" τον Ιούλιο του 2002, ο θεατρολόγος Δημήτρης Τσατσούλης και προσθέτει: «Αντιπροσωπευτικότερο παράδειγμα από την ελληνική λογοτεχνία αποτελεί «Η Κασσάνδρα και ο λύκος» της Μαργαρίτας Καραπάνου, αλλά και ο «Ορέστης» του Δημοσθένη Δαββέτα. Αν στον κόσμο των ενηλίκων οι συμβάσεις της γλώσσας επιτρέπουν την μεταφορική χρήση των λέξεων, στον κόσμο των παιδιών οι λέξεις κυριολεκτούν, καταλύοντας τα όρια μεταξύ σημείου και αντικειμένου αναφοράς».

Σημείωμα του συγγραφέα-σκηνοθέτη Φαίδωνα Καστρή

"Το Χώμα στη μπανιέρα" το έγραψα το 2001... Σχεδόν το ίδιο το έργο με υποχρέωσε να το γράψω, σαν μια κραυγή, σαν αναστεναγμός και σαν ένα αυθόρμητο ασυγκράτητο γέλιο. Το έγραψα σαν ηθοποιός, ποτέ δεν ένιωσα συγγραφέας και παρά τη θερμή υποδοχή -το έργο παρουσιάστηκε αμέσως μόλις το τελείωσα και το φθινόπωρο του 2002 ανακοινώθηκε η υποψηφιότητά του στα βραβεία Κουν Καλύτερου 'Έργου εκείνη τη χρονιά- δεν ξαναέγραψα ποτέ.

Είκοσι χρόνια μετά, στέκομαι απέναντί του κι έχω τη χαρά να μου είναι σχεδόν ξένο, να μου αποκαλύπτεται, να με ξαφνιάζει στην πολλαπλότητά του, είναι σαν τότε παλιά να αποτυπώθηκε ερήμην μου, αλλά μέσα από το ένστικτό μου του ηθοποιού, το βαθύτερο dna της ύπαρξής μου, η διαστρωμάτωση της ανθρώπινης εμπειρίας.

Τέσσερις ηθοποιοί, τέσσερα παιδιά, παιδιά που ερμηνεύονται από ενήλικες ηθοποιούς, η παιδική ηλικία σαν τόπος, καταφύγιο του βαθύτερου εαυτού αλλά και τόπος εξορίας του τραύματος. Το τραύμα που δεν μας αφήνει να ζήσουμε, το τραύμα που καθορίζει τα μοτίβα της ζωής που δεν ζήσαμε, το όνειρο, ο εφιάλτης, η φαντασίωση, "το θρίλερ μας που αγαπάμε", με ποιητική αλήθεια γιατί μάλλον μόνο ποιητικά ανιχνεύεται, με χιούμορ, τόλμη και ευαισθησία, στεκόμαστε απέναντι στο "τέρας" που κρύβεται πάντα κάτω από το κρεβάτι μας, στη ντουλάπα, στη νύχτα που φοβόμαστε να φωτίσουμε. "Ένα τέρας που σαπίζει στην είσοδο μιας σπηλιάς...

Μιας φάτνης με παναγίες, αγγέλους, μικρούς χριστούληδες, κιτρινισμένα μπαμπάκια για χιόνι". Ευχαριστώ τους ηθοποιούς που με ακολούθησαν στο ταξίδι μας στο χωροχρόνο σαν μικρά "χωματένια" παιδάκια, αφεθήκαμε στη μπανιέρα, αφήσαμε να μας σκάψει το φως και να μας ξαναβρούμε. "Άργησα πήγα μα είχαμε φύγει".

Βιογραφικό σημείωμα του συγγραφέα

Απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου το 1988, παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στο studio ηθοποιών του Βασίλη Διαμαντόπουλου {1988-89} και στο θεατρικό εργαστήρι του Γιάννη Ρήγα {1994-95}. 1989-1990 Εθνικό Θέατρο: "Οιδίπους επί Κολωνώ" Σοφοκλή, σκηνοθ. Αλέξη Μινωτή {χορός} 1989,"Φουέντε Οβεχούνα" Λόπε Δε Βέγα, σκηνοθ. Κοραή Δαμάτη {ένας χωρικός} 1990. Μέλος της Ομάδας Θέαμα του Γιάννη Κακλέα στο παλιό παγοποιείο Φιξ από το 1990 ως το 1993, συμμετείχε στις παραστάσεις: "Στο βάθος... κτήνος" κόμικς 1990, "Μετά το φόνο" {class enemy του Nigel Williams} 1991, "Η Μεγάλη Μαγεία" Εντ. Ντε Φιλίππο 1992, "Στο βάθος ...βάθος αμέτρητο" κόμικς 1993, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα.

Με τον Θεατρικό Οργανισμό Εστία του Γιάννη Ρήγα και σε διδασκαλία-σκηνοθεσία του ίδιου στις παραστάσεις: "Σαίξπηρ, όπως μας αρέσει", σε συνεργασία με την Σχολή Καλών Τεχνών {Μαλβόλιο} 1994, "Δεσποινίς Έλζε" του Άρτουρ Σνίτσλερ, στο πατάρι του Θεάτρου Εμπρός {εξάδελφος Πάουλ} 1995. Από το καλοκαίρι του 1995 συνεργάστηκε με το Θέατρο Στοά στις παραστάσεις του Θανάση Παπαγεωργίου: "Ρωμαίος και Ιουλιέτα" του Μποστ {τροβαδούρος,δημοσιογράφος} 1995-96, "Η Φυλακή του Όλλυ" του Εντουαρντ Μποντ {Φρανκ} 1997, "Το πρόβλημα του Κώστα" του Βασ. Ραίση {Παύλος} 1998, "Το τραγούδι του νεκρού αδελφού " του Μίκη Θεοδωράκη {Παύλος} καλοκαίρι 2000. Επίσης στην παιδική σκηνή της Στοάς στις παραστάσεις της Λήδας Πρωτοψάλτη: "Τα μαγικά μαξιλάρια" Ευγ. Τριβιζά 1996,"Ενα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν" διασκευή Παναγ. Μέντη 1997, "Με το Νι και με το Σίγμα" Ευγ. Τριβιζά 1998-99. Το 2000 και 2001 συμμετείχε στις παραστάσεις του Θεάτρου Χώρα: "Η Κυρία με τις καμέλιες" διασκευή-σκηνοθ. Πέτρου Ζούλια με την Ρούλα Πατεράκη {Πριντάνς} 2000, "Το φάντασμα της όπερας" διασκευή-σκηνοθ. Π. Ζούλια {Ραούλ} 2001. 2002-3 "Αντιγόνη" Σοφοκλή, σκηνοθεσία Νικαίτη Κοντούρη {Αντιγόνη η Λυδία Κονιόρδου}, Εθνικό Θέατρο, παγκόσμια περιοδεία {χορός}, 2003 "Ίων" Ευριπίδη, σκηνοθ. Λυδία Κονιόρδου, Εθνικό Θέατρο {αγγελιοφόρος-υπηρέτης}.

Το 2005 συμμετείχε στην παράσταση της Νικαίτης Κοντούρη για το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας "Κεκλεισμένων των θυρών" του Σαρτρ {θυρωρός}, 2006 "Πέρσες" Αισχύλου, σκηνοθ. Λυδία Κονιόρδου, Εθνικό Θέατρο {Α Κορυφαίος - αγγελιοφόρος}, 2007 "Το τέλος του παιχνιδιού" Σάμιουελ Μπέκετ , σκηνοθ. Λυδία Κονιόρδου, ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας -Θέατρο Απόλλων {Χαμ}, 2008 "Ορέστης" Ευριπίδη, σκηνοθ. Σλόμπονταν Ουνκόφσκι, ΚΘΒΕ {αγγελιοφόρος}, 2009 "Τρωάδες" Ευριπίδη, σκηνοθ. Νικαίτη Κοντούρη {Εκάβη η Λήδα Πρωτοψάλτη}, ΚΘΒΕ {Ταλθύβιος}. Το 2010 δημιούργησε τη θεατρική εταιρία "ΙΔΙΟΜΟΙΡΙΕΣ" και παρουσίασε στο Θέατρο Αλκμήνη-Άκης Δαβής τη "Lisbon Traviata" του Terrence McNally σε σκηνοθ. Λάζαρου Γεωργακόπουλου {Mendy}, το 2011 "Τρισεύγενη" του Κωστή Παλαμά, σκηνοθ. Λυδία Κονιόρδου, με την Στεφανία Γουλιώτη, Εθνικό Θέατρο {Δεντρογαλής}. 2011-12 "Την Τρίτη στο σούπερ-μάρκετ" του Εμμανουέλ, Νταρλέ, σκηνοθ. Κατερίνα Μπερδέκα, Από Μηχανής Θέατρο {για τον μονόλογο της Μαρί-Πιερ: βραβείο ερμηνείας κοινού Athens Voice 2011, βραβείο ερμηνείας, σκηνοθεσίας, σκηνικού στα πρώτα Gay Awards 2012, υποψηφιότητες βραβείων κοινού Αθηνοράματος 2012 για παράσταση, ερμηνεία, σκηνοθεσία, μουσική, κοστούμι}. 2012-13 "Ο Πατέρας" Αύγ. Στρίντμπεργκ, σκηνοθ. Λίλλυ Μελεμέ, με τον Γιάννη Φέρτη, Θέατρο Τέχνης- Yπόγειο {πάστορας}, 2013-14 "Φλαντρώ" του Παντελή Χορν, σκηνοθ. Λυδία Κονιόρδου, Εθνικό Θέατρο {Λευτέρης Ζατούνης}, 2014 "Blanche/Μετεπιβίβαση" του Μιχάλη Παλίλη, Θέατρο Σημείο, {υποψηφιότητες ερμηνείας, σκηνοθεσίας, στα Gay Awards 2014}, "Ιππόλυτος" Ευριπίδη, σκηνοθ. Λυδία Κονιόρδου, Εθνικό Θέατρο {θεράπων-έρως}, "Κάθε Σαράντα Χρόνια" Δημήτρη Τσεκούρα, σκηνοθ. Νίκου Σακαλίδη, για λίγες παραστάσεις στο μπαρ "Πατάρι" στο Κουκάκι, 2015 "Βυσσινόκηπος.ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ"'κείμενο Κατερ, Μπερδέκα-Στρ, Σωπύλης, σκηνοθ. Κατερίνα Μπερδέκα, ομάδα MeWE , Θησείον, ένα Θέατρο για τις τέχνες {Φοίβος, ο σκηνοθέτης}, "Ο Λάκκος της Αμαρτίας" Γιώργου Μανιώτη, σκηνοθ. Π.Φιλιππίδη, Εθνικό Θέατρο {Κίρκη η Ντολορόζα, υποψηφιότητα βραβείου ερμηνείας στα Queer Theatre Awards 2015}. Tο 2016 "Οφσάιντ-Εκτός Παιδιάς" του Σέρτζι Μπελμπέλ {Ζουζέπ}, σκηνοθ. Κ.Μάρκελλου, στο Από Μηχανής Θέατρο.

Το καλοκαίρι του 2016 συμμετείχε στην "Αντιγόνη" του Ζαν Ανούιγ {ο αφηγητής Χορός}, σκηνοθεσία Ελένης Ευθυμίου για το Φεστιβάλ Αθηνών {21-22 Ιουλίου θέατρο REX-σκηνή Κοτοπούλη και περιοδεία}.2017-18 Ερμήνευσε τον μονόλογο "Σοφία" του Ιγνάθιο Γκαρθία Μάι {βραβείο ερμηνείας κοινού Athens Voice 2017 - υποψηφιότητα βραβείου ερμηνείας στα Queer Theatre Awards 2018}, σε σκηνοθ. Λεωνίδα Παπαδόπουλου, στην Οικία Κατακουζηνού, το σπίτι-μουσείο στο Σύνταγμα και περιοδεία. [Θεσσαλονίκη, Casa Bianca, 3-4 Φεβρ. 2018 - Κέρκυρα, Ιερός Καθολικός Ναός Αγ. Φραγκίσκου της Ασίζης, 3-4 Μαρτίου -Πάτρα, Αγγλικανική Εκκλησία Αγίου Ανδρέα, 26-27 Μαΐου - Κηφισιά, Μουσείο Γ. Δροσίνη 25 Ιουνίου - Βυζαντινό Λουτρό της οδού Θεοτοκοπούλου 13, Άνω Πόλη Θεσσαλονίκης, 20- 21 Οκτωβρίου 2018]. Το 2020 στην κεντρική σκηνή του ΘΟΚ ερμήνευσε τον Σπύρο Καρύνη στην Δράκαινα του Δημήτρη Μπόγρη, σκηνοθ.Λυδία Κονιόρδου, μόνο για δώδεκα παραστάσεις λόγω της πανδημίας του κορονοιού. Το 2021-22 στο Θέατρο Αργώ για δέκα παραστάσεις: "HAMLET & Άμλετ". Ο Φαίδων Καστρής και η Ζωή Ξανθοπούλου ερμηνεύουν τον Άμλετ, αφιερώνουν μια σπουδή στο πλέον αγαπημένο έργο του Σαίξπηρ, τον Άμλετ των ανθρώπων. Στην κλασική μετάφραση του Βασίλη Ρώτα και σε δραματουργική επεξεργασία και προσαρμογή του κειμένου για δύο ηθοποιούς από τον Φαίδωνα Καστρή.

Το 2022 (13/10- 13/11/22) ερμήνευσε τον «Κρέοντα» στο έργο του Ρακίνα «Θηβαϊδα ή Τα αδέλφια εχθροί», σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μπαμπίλη στην Σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά.

Από την Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2022, δέκα χρόνια μετά, ερμηνεύει και πάλι το οδοιπορικό της Μαρί-Πιερ, "Την Τρίτη στο Σούπερ-μάρκετ" του Εμμανουέλ Νταρλέ, στο Πολυχώρο Show What? στην Πλ. Μεσολογγίου 6 στο Παγκράτι.

Η παράσταση συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά στον ίδιο χώρο, από την Τρίτη 3 Οκτωβρίου 2023 και κάθε Τρίτη στις 21:15 στο Show What? Επίσης θα ταξιδέψει και σε άλλες πόλεις στην Ελλάδα.

Ακόμη εμφανίστηκε στις κινηματογραφικές ταινίες: "Κρυστάλλινες νύχτες" της Τώνιας Μαρκετάκη 1991 και "Παραμονή Πρωτοχρονιάς" του Π.Ζούλια 1994. Στις τηλεοπτικές σειρές :"Αχ Ελένη", "παν μέτρον άχρηστον" κόμικς, "Οι αθώοι της πτέρυγας πέντε". Το 2001 έγραψε το θεατρικό έργο "Χώμα στην Μπανιέρα" και ήταν υποψήφιος για το βραβείο "Κάρολος Κουν" θεατρικού έργου 2002.

Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Φαίδων Καστρής
Σκηνικό-Εικαστική δημιουργία: Φλώρα Φουστέρη
Φωτισμοί-Φωτογραφίες-Video: Σπύρος Τσακίρης
Μουσική επιμέλεια: Μαρία-Όλια Ντακογιάννη
Μουσικοί αυτοσχεδιασμοί: Στέφανος Κοζάνης
Ψιμυθίωση: Ήρα Σ. Μαγαλιού
Βοηθός Σκηνοθέτη: Βασίλης Γροντής
Παραγωγή: Show What?
Διεύθυνση Παραγωγής: Ντορίτα Λουκίσσα
 
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί:
Γιάννης: Στράτος Χατζηηλίας, Μαρία: Ντένυ Αργυροπούλου
Όλια: Δόμνα Ζαφειροπούλου, Φωτάκης: Φαίδων Καστρής